Nederlands:Will Ferdy (Q605046)

In september 2008 stond Will Ferdy (in 1927 geboren als Werner Ferdinande) precies 60 jaar op de planken als beroepsartiest. In 1948 had een contract om drie maanden op te treden in de Antwerpse zaal 'Oud België' hem ertoe gebracht zijn job als kantoorklerk op te geven en de stap te zetten naar een artiestenloopbaan. Het werd een even boeiende als grillige loopbaan met triomfantelijke hoogtepunten en pijnlijke diepten; een loopbaan die zich moeilijk laat grijpen in een bondige biografie.

Ferdy zelf beseft dat maar al te goed. "Eigenlijk zou je moeten beginnen op de dag van mijn plechtige communie, in 1938", lacht hij. "Urenlang heb ik dan familieleden en vrienden geamuseerd. Je zou dat mijn eerste one man show kunnen noemen. Enfin, ik wil maar zeggen dat ik toen al de smaak te pakken had om voor een publiek te staan".

Werner richtte als late tiener met enkele vrienden het 'Will Ferry Cabaretgezelschap' op. Een optreden voor de patiënten in het Gents militair hospitaal plaveide de weg naar een gemoedelijke legerdienst van september 1947 tot september 1948 bij de Welfare-troepen.

De eerste singeltjes, toen nog op 78 toerenplaat, verschenen kort daarna. Will Ferry was ondertussen Will Ferdy geworden en in 1950 had hij met 'Ziede gij me gere' een dijk van een hit te pakken. En precies op dat moment van aanrollend succes grijpt de onrustige geest van de zanger in. Ferdy was in contact gekomen met het Franse chanson, en in een periode dat in Vlaanderen nog geen sprake was van kleinkunst of luisterlied, vond hij in Charles Trenet een levensgroot ideaalbeeld. Zo wou en zou hij ook worden, zelfs al leverde hem dat een grillig vervolg van zijn verdere loopbaan op.

Will: "In 1954 kwam ik aardig in de buurt met 'Het regent in de straten', een tekst van Ke Riema (Maria 'Marieke' Wuyts), muziek van mezelf en van Roger Berry. Het lied werd fel opgemerkt, maar een commercieel succes zou het aanvankelijk niet worden. Erger nog: de platenfirma's sloten hun deuren voor de 'eigenzinnige' liedjeszanger die halsstarrig naar een hoger niveau bleef mikken".

Will Ferdy werd geen hitmachine maar bouwde toch gestaag een succesrijke muziekcarrière uit. In het kielzog van Wim Sonneveld trok hij even door Nederland, ging op tournee met succeszanger Henk De Bruin en stak zelfs de grote plas over om op te treden voor Belgische burgers die in de Verenigde Staten en Canada woonden. Halverwege de jaren '60 blies de zanger zelf de 'Grote Prijs Will Ferdy' in het leven, op zoek naar jong Nederlandstalig talent.

Ook als cabaretier trok Ferdy zich aardig uit de slag. Hij trok door het Vlaamse land met de 'bonte avonden' van Radio Kortrijk en bracht jarenlang al buiksprekend volle zalen aan het lachen met zijn pop 'Peterke'.

Will Ferdy bleek toen al de meest productieve zanger van zijn generatie en blikte talloze platen en singles in. Hoewel lang niet elke song een hit was konden toch flink wat liedjes de massa beroeren; 'Het Schrijverke' (getoonzet op een gedicht van Guido Gezelle en goed voor 150.000 verkochte exemplaren), 'Belijdenis', 'De zeven laatste dagen',...

Zijn allergrootste succes scoorde Will Ferdy in 1965 met 'Christine', een song die ook decennia later nog in het Vlaamse collectieve geheugen gegrift staat. Het liefdeslied kreeg voor het Vlaamse publiek een heel andere invulling toen Ferdy een publieke onthulling deed in het TV-programma 'Inspraak' van 4 december 1970. Moedig kwam de zanger uit voor zijn homofiele geaardheid, en dat die 'Christine' dus geen vrouw was, werd meteen duidelijk.

Wie het werk van Ferdy ontleedt ontdekt dat hij ook in andere liedjesteksten autobiografisch te werk gaat en vaak zijn persoonlijke geaardheid veruitwendigt. Hetzelfde geldt voor de drie boeken die hij schreef tussen '87 en '91. "Ik heb mezelf niet gespaard in mijn boeken. Ik wou getuigenis afleggen over geslaagde en minder geslaagde ondernemingen en over belevenissen in mijn loopbaan en in mijn privé-leven. Ik geef toe: het was niet altijd een gemakkelijk leven, maar wel een boeiend! Er staan wel aanklachten in die nu niet meer zouden gebeuren. Onder andere over de houding van de overheid. Dat is sindsdien veranderd, ten goede".

Het succes van 'Christine' wist hij nooit meer te evenaren, maar dat belette hem allerminst om ook tijdens zijn latere carrière met vaste regelmaat nieuwe liedjes te schrijven en platen uit te brengen. Totale artistieke vrijheid bekwam hij door in de jaren '80 zijn eigen platenfirma 'WFP' op te richten, waarmee hij ook enkele andere zangers hun eerste stappen in de muziekwereld hielp. In de jaren '90 ging Ferdy acteren voor 't Koekoeksnest van Radio 2, voor het EWT-theater in Deurne en voor het 'Echt Antwaarps Teater'.

Zijn vijftigjarig jubileum als artiest vierde hij in '98 met een cd met Brel-vertalingen. Hij vertaalde de grootmeester zelf en ging zelfbewust voorbij aan de Nederlandse gedoodverfde Brel-vertaler Ernst Van Altena.

Het voorlopige orgelpunt van een rijkgevulde carrière beleefde Ferdy in september 2008, toen de onverwoestbare zanger, 81 inmiddels, tijdens een galaconcert gehuldigd werd in de Antwerpse Bourlaschouwburg.

Pol Van Mossevelde