Hoofdpagina: verschil tussen versies

Huidige versie van 6 okt 2024 om 14:53

Kunstenpunt en dataverzameling

Kunstenpunt verzamelt metadata over culturele activiteiten van artiesten met een band met Vlaanderen en Brussel. We focussen op activiteiten binnen de disciplines muziek, beeldende kunst en podiumkunsten. We kijken daarom vooral naar concerten, muziekuitgaven (opnames), tentoonstellingen en residenties, en voorstellingen van theater, dans, performance, etc.

Doelstellingen

Kunstenpunt hergebruikt zelf de metadata

Bij Kunstenpunt voorzien we zelf twee vormen van hergebruik van de gegevens. Enerzijds willen we onderzoek kunnen doen met de data, bv. door "spreidingsanalyses" te maken, en anderzijds willen we de gegevens gebruiken om de vindbaarheid van Vlaamse artiesten en hun activiteiten te verhogen via databank.kunsten.be.

Onderzoek

Kunstenpunt heeft een sterke reputatie op vlak van kwantitatief datagedreven onderzoek (naast de kernwerking, die meer kwalitatief geöriënteerd is). De eigen databank wordt voornamelijk gebruikt om de Vlaamse en internationale "spreiding" in kaart te brengen. Wie doet wat, waar en wanneer? Met welke partners? Een stuk van de kunstensector zelf heeft die spreiding nodig als onderdeel van haar verdienmodel, en het kunsten- en cultuurbeleid legt vanouds nadruk op internationale zichtbaarheid. De monitoring daarvan, en eventuele aansluitende praktijkgerichte en beleidsrelevantie conclusies, proberen we periodiek op te leveren.

Vindbaarheid: Databank.kunsten.be

Op onze eigen website https://databank.kunsten.be hergebruiken we de metadata om over actoren en activiteiten "fiches" te tonen. Dat zijn er ongelooflijk veel. Die fiches helpen dus niet om mensen te promoten, want in de grote hoeveelheid is iedereen gelijk. Wat het wel doet is de vindbaarheid vergroten. De reputatie van Kunstenpunt en de aanwezigheid in de databank bevestigt voor een groot stuk het bestaan van de artiest en de activiteit. Het laat een spoor na. De artiest of activiteit is "gedocumenteerd". Wie het wil kan er ooit iets over terugvinden.

Daarnaast voorzien we op https://databank.kunsten.be ook "lijstjes". Dat zijn duidelijk beschreven categorieën van mensen en/of organisaties waar we vanuit de missie van Kunstenpunt de nadruk op willen leggen. Dat zijn bv. organisaties die bezig zijn met jonge publieken, hedendaagse componisten, etc. Wie zich herkent in de categorie mag daarin opgelijst worden.

Andere partijen

De gegevens die we verzamelen zijn publiek goed. We vermijden het verzamelen van gevoelige gegevens die niet verder gedeeld mogen worden. Dus iedereen mag ze hergebruiken. Meer nog, via het uitwisselingsplatform dat de Vlaamse Overheid ter beschikking wil stellen is er mogelijk zelfs nog meer informatie beschikbaar. En Kunstenpunt engageert zich om waar mogelijk te verwijzen naar parallelle data op Wikidata (of andere platformen).

Om de data van Kunstenpunt te hergebruiken is er een SPARQL eindpunt.

Geschiedenis en toekomst

Om die metadata te beheren hebben de voorgangers van Kunstenpunt (Vlaams Theaterinstituut, Muziekcentrum Vlaanderen, BAM) in de afgelopen decades eigen databanken gebouwd. Maar de data zat daarin opgesloten. Het datamodel was niet gestandaardiseerd, en de technologie achter die databanken kon bovendien niet verder ontwikkeld worden (omdat de gebruikte frameworks niet meer bestaan, niet meer ondersteund worden, de ontwikkelaars failliet of onbeschikbaar zijn, etc.)

We ontwikkelden deze "knowledge graph" hier op kg.kunsten.be door gebruik te maken van de Vlaamse standaard voor Cultuurparticipatie (https://data.vlaanderen.be/doc/applicatieprofiel/cultuurparticipatie/) waarin ook het culturele aanbod beschreven kan worden. Door met deze standaard te werken connecteren we in Vlaanderen al zeker met publiq (die uitinvlaanderen.be beheren), Cultuurconnect (die met bibliotheken en ticketing bezig zijn), meemoo (die metadata hebben over audiovisueel archiefmateriaal van culturele activiteiten). Andere organisaties die hiermee bezig zouden kunnen zijn: amateurkoepelorganisaties (die vaak vrijetijdsagenda's bijhouden), CEMPER, CKV, alle archieven en collectiebeherende instellingen van het Vlaamse Cultureel-Erfgoeddomein, etc. Ook internationaal zijn er heel wat spelers actief die culturele activiteiten beschrijven: Discogs, Musicbrainz, Operabase, Artfacts, Bachtrack, Facebook, Songkick, BandsInTown, setlist.fm, SecondHandSongs, wikidata, etc.

Visie

Technologiekeuze

Omdat Kunstenpunt geen technologiebedrijf is, is het voor ons belangrijk om cruciale en infrastructurele technologische overwegingen niet zelf te nemen. We moeten vertrouwen op onze partners om een duurzame en gedeelde technologie-infrastructuur uit te bouwen. Dat kunnen we zelf niet doen.

Voor ons ligt de nadruk op de mogelijkheid om enerzijds metadata in een standaard formaat te kunnen aanvoeren, en anderzijds om te bewaken dat de infrastructuur die andere ontwikkelen alle tools aanreikt om de verzamelde data van een zo hoog mogelijke kwaliteit te houden.

Dat wil zeggen dat we uit principe:

vermijden om "eigen software" te schrijven. We hergebruiken wat er ons wordt aangereikt vanuit bestaande (open source) pakketten
onze "feature requests" afstemmen op wat er beschikbaar is. Als we met een hele specifieke feature request komen die nog niet bestaat, dan is het mogelijk een feature die eigenlijk niet zo nodig is. Als dat wel zo zou zijn, dan signaleren we dat aan de ontwikkelaars en community rond het pakket, in de hoop dat zij deze feature opnemen in hun roadmap.
...

Zelfidentificatie

De databank is niet afgesloten, en bovendien ook niet gecureerd. Iedereen die zichzelf identificeert, of geïdentificeerd wordt als professionele of professionaliserende artiest mag in de databank. Idem voor hun activiteiten. Kunstenpunt hanteert geen eigen poortwachterschap.

Kunstenpunt stelt drie mensen deeltijds tewerk om (één iemand per discipline) zelf actief metadata te verzamelen. Maar dat is niet voldoende, want er gebeuren bijzonder veel activiteiten door bijzonder veel actoren. Die allemaal overschouwen is onmogelijk. Daarom is het belangrijk dat we communities activeren en de mogelijkheid geven om de gegevens aan te vullen, te corrigeren, te verrijken, etc.

Kunstenpunt kan hierbij een faciliterende rol spelen. Bijvoorbeeld door helpen accenten te leggen, projecten te definiëren, bijeenkomsten te organiseren, ondersteuning te bieden, de gemeenschap samen en actief houden, etc.

Zie deze pagina voor verdere reflectie over aanvullen van data: data kwaliteit projecten.

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-== Kernitems en properties voor relaties ==
+== Kunstenpunt en dataverzameling ==
-=== Core items ===
+Kunstenpunt verzamelt metadata over culturele activiteiten van artiesten met een band met Vlaanderen en Brussel. We focussen op  activiteiten binnen de disciplines muziek, beeldende kunst en podiumkunsten. We kijken daarom vooral naar concerten, muziekuitgaven (opnames), tentoonstellingen en residenties, en voorstellingen van theater, dans, performance, etc.
-* [[Item:Q1|Activiteit]]
+=== Doelstellingen ===
-** We voorzien [[activiteit_model|een model voor data entry]] waarin een aantal culturele activiteiten apart kunnen gemodelleerd worden, en toch items en properties hergebruiken:
-*** Tentoonstelling (met specifieke toonmomenten), Residentie (met specifieke toonmomenten), Concert (kan deel zijn van een concertreeks/tournee), Muziekuitgave (met daarop specifieke nummers), en een Podiumproductie (met verschillende voorstellingen). We toetsen of die activiteiten te modelleren zijn in OSLO-Culturele activiteit.
-** Werk (of compositie, theatertekst, concept, ...) is een klasse om te verwijzen naar een artistiek of intellectueel eigendom dat gematerialiseerd wordt tijdens de culturele activiteit. In OSLO-Culturele Activiteit wordt hiervoor vermoedelijk verwezen naar OSLO-Cultureel Erfgoed:Ding?
-* Actor: Een koepelbegrip voor wat in OSLO-Culturele Activiteit uit elkaar wordt getrokken in een [[Item:Q3|Participant]], [[Item:Q4|Uitvoerder]], [[Item:Q5|Aanbieder]]
-** We voorzien [[actor_model|een model voor data entry]] dat Actor gegeneraliseerd bekijkt. Dat is in lijn met wat in OSLO een Agent wordt genoemd.
-* Samenwerking: hierbij gaat het om een structurele samenwerking tussen actoren die we kunnen modelleren, bv. een samenwerking tussen een kunstenaar en een promotiegalerie. TODO
-* Gebied: een typisch nodig item om geografische locaties mee te kunnen bepalen; eventueel ook te gebruiken voor het digitale domein. Dit is ongetwijfeld ook voorzien in OSLO.
-* Subsidie (TODO)
-* ...
-=== Relaties tussen core items via properties ===
-De rijkdom van een model komt van de relaties die gelegd kunnen worden. We zien dit als de belangrijkste relaties:
-* Relaties tussen activiteiten: "heeft als onderdeel"
-* Relaties tussen actoren: Modelleren we via "Samenwerking" (TODO)
-* Relaties tussen activiteiten en actoren: "gebracht door" (valt in OSLO Culturele Activiteit uit elkaar in [[Property:P2|aangeboden door]], [[Property:P3|uitgevoerd door]], [[Property:P5|werkt samen met]] en [[Property:P6|neemt deel aan]] (en misschien nog meer) omdat OSLO Culturele Activiteit de types van actoren veel categorischer benadert.
-Meer uitgewerkte modellering hieronder en op de Activiteit en Actor model pagina's.
-=== Enkele voorbeelden (zou goed zijn om die nog in te voeren en uit te werken ===
-* [[Item:Q9|Uitvoerder Arno concert in AB op 5 februari]]
-* [[Item:Q8|Participant Max Musterman neemt deel aan allerlei activiteiten]]
-* [[Item:Q1462|Kunstenaar Güdrun op residentie bij MORPHO]]
-* Promotiegalerie LMNO neemt Kunstenaarsduo Denicolai en Provoost mee naar Arco Madrid
-* Dansgezelschap Rosas tourt met Mozart door Duitsland
-* Rosas en ICTUS werken structureel samen, en hermaken de productie drumming (op basis van de oorspronkelijke versie uit 1998) in 2020, als een livestream
-* ..
-== Items en properties voor structuur ==
+===== Kunstenpunt hergebruikt zelf de metadata =====
-=== Items ===
+Bij Kunstenpunt voorzien we zelf twee vormen van hergebruik van de gegevens. Enerzijds willen we '''onderzoek''' kunnen doen met de data, bv. door "spreidingsanalyses" te maken, en anderzijds willen we de gegevens gebruiken om de '''vindbaarheid''' van Vlaamse artiesten en hun activiteiten te verhogen via [https://databank.kunsten.be databank.kunsten.be].
-Items zijn de "dingen" die beschreven worden in een fiche, maar nog niet de relaties tussen die dingen.
+====== Onderzoek ======
-==== Activiteit ====
+Kunstenpunt heeft een sterke reputatie op vlak van kwantitatief datagedreven onderzoek (naast de kernwerking, die meer kwalitatief geöriënteerd is). De eigen databank wordt voornamelijk gebruikt om de Vlaamse en internationale "spreiding" in kaart te brengen. Wie doet wat, waar en wanneer? Met welke partners? Een stuk van de kunstensector zelf heeft die spreiding nodig als onderdeel van haar verdienmodel, en het kunsten- en cultuurbeleid legt vanouds nadruk op internationale zichtbaarheid. De monitoring daarvan, en eventuele aansluitende praktijkgerichte en beleidsrelevantie conclusies, proberen we periodiek op te leveren.
-* [[Item:Q15|Activiteit types]]: om aan te geven dat een bepaald item een activiteittype is
+====== Vindbaarheid: Databank.kunsten.be ======
-** [[Item:Q1449|Muziekuitgave]]: de activiteittype van een release
-*** [[Item:Q1451|Track]]: een release kan bestaan uit 1 of meerdere tracks
-** [[Item:Q1455Concert]]: een concert is een type van activiteit
-*** [[Concertreeks]]: een concert maakt soms deel uit van een tournee of concertreeks
-** [[Podiumproductie]]: een podiumproductie is een geheel van voorstellingen die doorgaans binnen een seizoen of over enkele seizoenen heen opgevoerd worden door een "cast"
-*** [[Voorstelling]]: een voorstelling binnen een bepaalde podiumproductie
-** [[Item:Q1463Residentie]]: een kunstenaar kan een tijdlang op residentie gaan (zie lager voor subactiviteiten)
-** [[Item:Q1422|Solotentoonstelling]]: een tentoonstelling
-** [[Item:Q16|Groepsentoonstelling]]: een kunstenaar of collectief kan een solotentoonstelling hebben
-** Beurs
-** Performance
-** Vertoning / screening
-*** [[Toonmoment]]: Tijdens de periode van een tentoonstelling kan het zijn dat er bijzondere toonmomenten zijn, bv. een speciale vertoning, een eenmalige performance, de vernissage of finissage, een rondleiding, ...
-**** [[Item:Q1460|Rondleiding]] Een speciale vorm van toonmoment misschien, een rondleiding
-**** Vernissage
-**** Finnissage
-**** Eventueel hergebruiken van hogerop: performance, vertoning, ...
-** [[Werk]]: Veelal steunt een activiteit op een "intellectueel concept" of een werk. Zo kan een tentoonstelling bestaan uit meerdere werken, of is een podiumproductie gestoeld op een theatertekst, of een track op een bepaalde compositie.
-==== Actor ====
+Op onze eigen website https://databank.kunsten.be hergebruiken we de metadata om over actoren en activiteiten "fiches" te tonen. Dat zijn er ongelooflijk veel. Die fiches helpen dus niet om mensen te promoten, want in de grote hoeveelheid is iedereen gelijk. Wat het wel doet is de vindbaarheid vergroten. De reputatie van Kunstenpunt en de aanwezigheid in de databank bevestigt voor een groot stuk het bestaan van de artiest en de activiteit. Het laat een spoor na. De artiest of activiteit is "gedocumenteerd". Wie het wil kan er ooit iets over terugvinden.
-Actor Types kunnen eventueel nog gesubtypeerd worden met [[Item:Q23|Aanbieder Type]] of [[Item:Q1428|Uitvoerder Type]]. Het spreekt voor zich dat dit een uitgebreide lijst zal worden. In ons voorstel wordt er geen structuur of hierarchie aangebracht in die lijst. Aanbieder types staan naast uitvoerder type omdat het in vele gevallen niet zinvol is om dat onderscheid te maken.
+Daarnaast voorzien we op https://databank.kunsten.be ook "lijstjes". Dat zijn duidelijk beschreven categorieën van mensen en/of organisaties waar we vanuit de missie van Kunstenpunt de nadruk op willen leggen. Dat zijn bv. organisaties die bezig zijn met jonge publieken, hedendaagse componisten, etc. Wie zich herkent in de categorie mag daarin opgelijst worden.
-* [[Item:Q1427|Kunstenaar]]
+===== Andere partijen =====
-* [[Item:Q1444|Cellist]]
-* [[Item:Q21|Zanger]]
-* [[Item:Q22|Gitarist]]
-* ...
-* [[Item:Q1467|Residentieplek]]
-* ...
-==== Werk ====
+De gegevens die we verzamelen zijn publiek goed. We vermijden het verzamelen van gevoelige gegevens die niet verder gedeeld mogen worden. Dus iedereen mag ze hergebruiken. Meer nog, via het uitwisselingsplatform dat de Vlaamse Overheid ter beschikking wil stellen is er mogelijk zelfs nog meer informatie beschikbaar. En Kunstenpunt engageert zich om waar mogelijk te verwijzen naar parallelle data op Wikidata (of andere platformen).
-Een werk (kunstwerk, compositie, theatertekst, ...) heeft een meer abstracte status dan de culturele activiteit zelf. Het wordt beschreven met
+Om de data van Kunstenpunt te hergebruiken is er een [https://kg.kunsten.be/query SPARQL eindpunt].
-* Titel
+=== Geschiedenis en toekomst ===
-* Beschrijving
-* gebracht door
-* identificator, bv. isrc
-==== Samenwerking ====
+Om die metadata te beheren hebben de voorgangers van Kunstenpunt (Vlaams Theaterinstituut, Muziekcentrum Vlaanderen, BAM) in de afgelopen decades eigen databanken gebouwd. Maar de data zat daarin opgesloten. Het datamodel was niet gestandaardiseerd, en de technologie achter die databanken kon bovendien niet verder ontwikkeld worden (omdat de gebruikte frameworks niet meer bestaan, niet meer ondersteund worden, de ontwikkelaars failliet of onbeschikbaar zijn, etc.)
-Een samenwerking is een structurele verbinding tussen twee of meer actoren die in die samenwerking elk een taak (samenwerkingstype) opnemen.
+We ontwikkelden deze "knowledge graph" hier op kg.kunsten.be door gebruik te maken van de Vlaamse standaard voor Cultuurparticipatie (https://data.vlaanderen.be/doc/applicatieprofiel/cultuurparticipatie/) waarin ook het culturele aanbod beschreven kan worden. Door met deze standaard te werken connecteren we in Vlaanderen al zeker met publiq (die uitinvlaanderen.be beheren), Cultuurconnect (die met bibliotheken en ticketing bezig zijn), meemoo (die metadata hebben over audiovisueel archiefmateriaal van culturele activiteiten). Andere organisaties die hiermee bezig zouden kunnen zijn: amateurkoepelorganisaties (die vaak vrijetijdsagenda's bijhouden), CEMPER, CKV, alle archieven en collectiebeherende instellingen van het Vlaamse Cultureel-Erfgoeddomein, etc. Ook internationaal zijn er heel wat spelers actief die culturele activiteiten beschrijven: Discogs, Musicbrainz, Operabase, Artfacts, Bachtrack, Facebook, Songkick, BandsInTown, setlist.fm, SecondHandSongs, wikidata, etc.
-* [[Property:P17|Begindatum]] De begindatum van de samenwerking
+=== Visie ===
-* einddatum
-* [[Property:P23|Samenwerkingstype]] samenwerkingstype gestructureerd; voor vrije tekst bij samenwerking, gebruik [[Property:P25|samenwerkingstype (vrij)]]
-* opmerking
-=== Properties ===
+==== Technologiekeuze ====
+Omdat Kunstenpunt geen technologiebedrijf is, is het voor ons belangrijk om cruciale en infrastructurele technologische overwegingen niet zelf te nemen. We moeten vertrouwen op onze partners om een duurzame en gedeelde technologie-infrastructuur uit te bouwen. Dat kunnen we zelf niet doen.
-Properties helpen om de link te maken tussen Items onderling, tussen Items en vrije tekst, tussen Items en andere data types (bv. tijdstip).
+Voor ons ligt de nadruk op de mogelijkheid om enerzijds metadata in een standaard formaat te kunnen aanvoeren, en anderzijds om te bewaken dat de infrastructuur die andere ontwikkelen alle tools aanreikt om de verzamelde data van een zo hoog mogelijke kwaliteit te houden.
-==== Algemene properties om items te beschrijven ====
+Dat wil zeggen dat we uit principe:
-* [[Property:P1|is]]: existentiële property, gaat vaak met een typering gepaard, bv. je geeft aan dat een item een "Activiteit", en dan krijgt die een activiteit type. Of je geeft aan dat een Item een "Actor" is, en dan krijgt die een actor type.
+* vermijden om "eigen software" te schrijven. We hergebruiken wat er ons wordt aangereikt vanuit bestaande (open source) pakketten
-* sorteernaam
+* onze "feature requests" afstemmen op wat er beschikbaar is. Als we met een hele specifieke feature request komen die nog niet bestaat, dan is het mogelijk een feature die eigenlijk niet zo nodig is. Als dat wel zo zou zijn, dan signaleren we dat aan de ontwikkelaars en community rond het pakket, in de hoop dat zij deze feature opnemen in hun roadmap.
-* alternatieve naam, met qualiefiers om een type, een begindatum en een einddatum te geven
-* [[Property:10|plaats]]: kan je gebruiken om de huidige of relevante plaats van een actor of activiteit mee te bepalen
-* opmerking
-* URL: om een verwijzing naar een online bron te geven, gaat vaak met een typering gepaard, bv. url type
-** url type
-* email
-** consent
-** emailtype
-* telefoon
-** consent
-** telefoontype
-* media
-** consent
-** mediatype
-* discipline
-* begin datum
-** consent
-* eind datum
-** consent
-* begin plaats
-** consent
-* eind plaats
-** consent
 * ...
-==== Relaties tussen activiteiten ====
+==== Zelfidentificatie ====
-* heeft als onderdeel
+De databank is niet afgesloten, en bovendien ook niet gecureerd. Iedereen die zichzelf identificeert, of geïdentificeerd wordt als professionele of professionaliserende artiest mag in de databank. Idem voor hun activiteiten. Kunstenpunt hanteert geen eigen poortwachterschap.
-** volgnummer
-** opmerking
-** begindatum - einddatum
-==== relaties tussen actoren ====
+Kunstenpunt stelt drie mensen deeltijds tewerk om (één iemand per discipline) zelf actief metadata te verzamelen. Maar dat is niet voldoende, want er gebeuren bijzonder veel activiteiten door bijzonder veel actoren. Die allemaal overschouwen is onmogelijk. Daarom is het belangrijk dat we ''communities'' activeren en de mogelijkheid geven om de gegevens aan te vullen, te corrigeren, te verrijken, etc.
-* werkt samen met
+Kunstenpunt kan hierbij een faciliterende rol spelen. Bijvoorbeeld door helpen accenten te leggen, projecten te definiëren, bijeenkomsten te organiseren, ondersteuning te bieden, de gemeenschap samen en actief houden, etc.
-** samenwerking type (of samenwerkingstype (vrij))
-==== relaties tussen activiteiten en actoren ====
+Zie deze pagina voor verdere reflectie over aanvullen van data: [[data kwaliteit projecten]].
-* gebracht door
-** rol (of rol (vrij))
-** alternatieve naam
-** begindatum - einddatum
-** opmerking